Arkeoloji Bölümü Nedir? Ne İş Yapar? Kariyer Fırsatları Nelerdir?
Arkeoloji, Bölümü Lisans Düzeyinde Okunabilen Bir Bölümdür.
Arkeoloji, Lisans Bölümü Özel koşulu Var mı? Yok
Arkeoloji, Lisans Bölümü Puan Türü Nedir? EA
Arkeoloji, Lisans Bölümüne DGS ile Geşiç Var mı? Var
Arkeoloji, Lisans Bölümü Mezunlarının KPSS Ataması Varmı? Var
Arkeoloji Bölümü Nedir?
Arkeoloji, insanlık tarihinin izlerini süren, geçmiş toplumların yaşantıları ve kültürleri hakkında bilgi edinmemizi sağlayan çok önemli bir bilim dalıdır. Türkiye’de arkeoloji alanında lisans düzeyinde akademik eğitim veren çok sayıda üniversite bulunmaktadır.
Arkeoloji lisans bölümü İnsanlık tarihinin uzun ve karmaşık evrimini aydınlatmak amacıyla, arkeoloji lisans bölümü öğrencilere geniş bir yelpazede bilgi ve beceriler sunmayı hedefler. Bu süreçte, insanın geçmişi, çevresi ve kültürüyle etkileşimi, sosyal yapılar, ekonomik dinamikler, ekolojik etkileşimler, teknolojik ilerlemeler ve düşünsel evrim gibi çok çeşitli konuları içerir. Arkeoloji, bu alanlarda sağlam bir bilgi temeli ve analitik yeteneklerle donatılmış arkeologlar yetiştirmeyi amaçlar. Ayrıca, kültürel, siyasal ve sosyal gelişmelerin anlayışını derinleştiren, yaratıcı düşünce ve analitik çözümleme yetenekleri gelişmiş, etik değerlere bağlı akademisyenler, müze araştırmacıları ve uzmanlar yetiştirmek de arkeoloji lisans programının öncelikleri arasındadır.
Arkeoloji Lisans Bölümüne Giriş Koşulları Nelerdir?
Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS): Ülkemizde lisans programlarına yerleşebilmek için Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) adı verilen genel bir sınavı geçmek gerekmektedir. YKS, Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testleri (AYT) olmak üzere iki aşamadan oluşur. Arkeoloji bölümüne giriş yapacak adaylar AYT sınavında Eşit Ağırlık puan türünden yeterli puan almaları gerekmektedir. Üniversite tercihlerinde kontenjanlar ve geçen yılki taban puanları dikkate alınarak,hazırlanmalıdır.
Arkeoloji Lisans Bölümüne DGS ile Geçiş Var mı?
Kültürel Miras ve Turizm ön lisans mezunları, Dikey Geçiş Sınavı (DGS) aracılığıyla Arkeoloji bölümüne geçiş yapma fırsatına sahiptirler.
Arkeoloji Lisans Bölümü Dersleri ve Eğitim Müfredatı
Arkeoloji lisans eğitimi veren üniversitelerin müfredatları benzerlik göstermekle birlikte, bazı farklılıklar da bulunmaktadır. Genel olarak arkeoloji lisans bölümlerinin ders programları şu şekilde olmaktadır:
- Temel dersler: Arkeolojiye giriş, tarih öncesi arkeolojisi, eski çağ uygarlıkları, Anadolu arkeolojisi gibi teorik arkeoloji dersleri.
- Bölgesel arkeoloji: Protohistorya, Ege ve Yunan, Roma, Bizans, İslam Öncesi Türk gibi bölgesel arkeoloji dersleri.
- Destek dersleri: Sanat tarihi, antropoloji, jeoloji, antik diller, müzecilik gibi arkeolojiyle ilgili diğer alan dersleri.
- Uygulamalı dersler: Kazı bilgisi ve teknikleri, buluntu analizi, konservasyon, arkeolojik çizim, arazi çalışması gibi uygulamalı dersler.
- Kazı deneyimi: Öğrencilerin kazılara katılımı ve arkeolojik saha deneyimi edinmesi.
- Seminerler ve bitirme çalışması: Literatür taraması, araştırma ve sunum becerilerini geliştiren dersler.
- Seçimlik dersler: Öğrencinin ilgi alanına göre aldığı arkeometri, yöntemler, yönetim gibi dersler.
Arkeoloji lisans diploması alan kişilere yaygın olarak "arkeolog" unvanı verilmektedir. Bu unvan, arkeolojik kazı çalışmaları yapabilme yetkisi de sağlamaktadır.
Arkeoloji mezunları Ne İş Yapar? Kariyer Fırsatları Nelerdir?
Arkeoloji mezunları geniş bir yelpazede kariyer fırsatlarına sahiptirler. Bu fırsatlar, mezunların ilgi ve yeteneklerine, uzmanlık alanlarına ve çalışmak istedikleri sektörlere bağlı olarak değişebilir. İşte arkeoloji mezunlarının yapabileceği bazı işler ve kariyer fırsatları:
-
Arkeolog: Arkeoloji mezunları, arkeolojik kazılar yapabilir, saha çalışmaları gerçekleştirebilir, buluntuları analiz edebilir ve tarihi verileri yorumlayabilirler.
-
Müze Uzmanı: Müzelerde arkeolojik koleksiyonların yönetimi, sergilenmesi ve korunması konusunda çalışabilirler.
-
Kültürel Miras Uzmanı: Arkeoloji mezunları, kültürel mirasın korunması, yönetimi ve restorasyonu konusunda uzmanlaşabilirler.
-
Akademisyen: Lisansüstü eğitim alarak akademik kariyer yapabilir, üniversitelerde araştırma görevlisi veya öğretim üyesi olarak çalışabilirler.
-
Arkeolojik Danışman: Kamu veya özel sektörde, arkeolojik projelerde danışmanlık hizmeti vererek tarihî ve kültürel değerlerin korunmasına katkı sağlayabilirler.
-
Kültürel Miras ve Turizm Danışmanı: Kültürel mirasın turizme kazandırılması ve yönetimi konusunda danışmanlık yapabilirler.
-
Tarih Danışmanı: Film, dizi, belgesel gibi projelerde tarihsel ve arkeolojik doğruluğun sağlanmasında danışmanlık yapabilirler.
-
Araştırmacı: Tarih, arkeoloji ve kültürel mirasla ilgili projelerde bağımsız araştırmacı olarak çalışabilirler.
-
Eğitimci: Okullarda veya eğitim kurumlarında arkeoloji ve tarihle ilgili dersler vererek öğrencilere bilgi aktarabilirler.
-
Kültürel Miras Koruma Uzmanı: Kültürel mirasın sürdürülebilir şekilde korunması için projeler yürütebilirler.
-
Arkeolojik Harita Uzmanı: Arkeolojik alanların haritalandırılması ve coğrafi bilgi sistemleri (CBS) kullanımı üzerine uzmanlaşabilirler.
-
Arkeolojik Yayın ve Editörlük: Arkeolojik çalışmaların yazılması, yayınlanması ve düzenlenmesinde rol alabilirler.
Bu liste, arkeoloji mezunlarının potansiyel iş alanlarını ve kariyer fırsatlarını kapsamlı bir şekilde göstermektedir. Mezunlar ilgi alanlarına ve uzmanlık alanlarına göre bu alanlardan birinde veya birden fazlasında çalışma fırsatı bulabilirler.
Arkeoloji Mezunları KPSS ile Atanırlar mı?
Arkeoloji mezunlarının büyük çoğunluğu kamuda arkeolog olarak çalışmak için KPSS'ye girmek zorundadır.
- Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesindeki müzelerde arkeolog kadroları için KPSS'ye başvuru şartı aranır.
- Üniversitelerin Edebiyat Fakülteleri bünyesindeki arkeoloji bölümlerinde araştırma görevlisi kadroları için KPSS puanına bakılır.
- Yerel yönetimlerdeki kültür müdürlükleri ve müzelerdeki arkeolog kadrolarına KPSS ile yerleştirme yapılır.
- Bakanlık izinli kazılarda ve çalışmalarda görev alabilmek için KPSS'ye girmek önemlidir.
Arkeoloji mezunları, özel sektörde ya da yurtdışında akademisyen olarak çalışmayı tercih ederlerse KPSS gerekmez.
Ancak devlet kurumlarında ve Türkiye'deki kamu kazılarında arkeolog olarak çalışabilmek için KPSS'ye girmek ve başarılı olmak şarttır. Arkeolog kadroları için KPSS belirleyicidir.