DGS Nedir? Avantajları Nelerdir?

Dikey Geçiş Sınavı (DGS) Nedir?

Dikey Geçiş Sınavı (DGS), Türkiye'de Açık Öğretim veya Meslek Yüksekokulları önlisans programlarını tamamlayan öğrencilerin lisans programlarına geçiş yapmasını sağlayan bir sınavdır. Bu şekilde, öğrenciler, kariyer hedeflerine uygun bir lisans programında eğitimlerine devam edebilirler. DGS, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yılda bir kez düzenlenir. DGS'nin diğer bir önemli işlevi ise, mezun olan önlisans öğrencilerinin daha ileri düzeydeki eğitim fırsatlarını değerlendirerek, daha nitelikli bir diploma elde etmelerini sağlamaktır. Ayrıca, DGS, öğrencilerin farklı üniversiteler ve bölümler arasında tercih yapma esnekliğini artırır ve daha geniş bir yelpazede lisans programlarını seçme şansı sunar.

DGS Yılda Kaç Kez Yapılır?

DGS, her yıl bir kez düzenlenen bir sınavdır. ÖSYM tarafından belirlenen takvime göre, genellikle Temmuz veya Ağustos aylarında yapılır. Sınav takvimindeki resmi duyuruları ve güncel bilgileri takip etmek önemlidir. Sınava katılmak için bir sınırlama yoktur önlisans mezunları  herhangi bir lisans programına yerleşene kadar  dilerlerse heryıl DGS sınavına girebilirler 

DGS sınavına kimler başvurabilir?

Yükseköğretim programlarına dikey geçiş başvurularında belirli koşullar aranmaktadır. Başvuru yapacak adaylar, meslek yüksekokulları veya açık öğretim ön lisans programlarından mezun olmuş olmalıdır. Ancak, başvuru yılında son sınıfta olan ve staj dışındaki mezuniyet şartlarını yerine getiren adaylar da başvurabilirler. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) meslek yüksekokulu son sınıf öğrencileri, mezunları ve yurt dışında mezun olup denkliği kabul edilen adaylar, aynı koşullarda DGS'ye başvurabilirler.

Yabancı uyruklu veya hiçbir devletin uyruğunda olmayan adaylar, sınava başvurdukları takdirde tercih sürecinde Türkiye Cumhuriyeti (T.C.) uyruğuna geçmedikleri sürece 2023-DGS kapsamında bir yükseköğretim programı kontenjanına yerleştirilemezler. Bu adaylar, DGS tercih sürecinden önce T.C. uyruğuna geçmeleri halinde tercih işlemlerini yapabileceklerdir. T.C. uyruğuna geçen adayların ise bu durumu DGS Merkezi'ne dilekçe ile bildirmeleri gerekmektedir. Yabancı uyruklu adayların Türkiye'deki yükseköğretim programlarına yerleştirme işlemleri, Yükseköğretim Kurulu'nun belirlediği usul ve esaslara uygun olarak ilgili yükseköğretim kurumları tarafından gerçekleştirilmektedir.

Meslek yüksekokulu son sınıf öğrencileri ve mezunları, kendi alanlarındaki lisans programlarına dikey geçiş yapmak istiyorlarsa DGS'ye girmek zorundadırlar. Öğrenci alan lisans programlarına yerleştirme ise özel yetenek sınavı veya merkezi sistem aracılığıyla bu kılavuzdaki esaslara göre gerçekleştirilir.

Dört yıl veya daha uzun süren programlardan ön lisans diploması alan veya alacak olanlar, açık öğretim dâhil olmak üzere DGS'ye başvuramazlar.

DGS'ye Kaç Kişi Giriyor?

DGS'ye başvuran aday sayısı her yıl değişmekle birlikte genellikle yüz binlerce kişi arasında olmaktadır. Türkiye genelindeki önlisans mezunlarının büyük bir bölümü, DGS'yi kullanarak lisans programlarına geçiş yapma fırsatı elde etmek istemektedir. Bu nedenle, sınav oldukça rekabetçi bir ortamda gerçekleşir ve kontenjanlarla sınırlı lisans programlarına yerleşmek için yüksek bir puan elde etmek önemlidir.

DGS Sınav Konuları Nelerdir?

DGS sınavı, sayısal ve sözel olmak üzere iki bölümden oluşacak. Sınavda toplamda 100 soru yer almakta, bunun 50'si sayısal, diğer 50'si sözel konulara ait olmakta. Türkçe, matematik ve geometri gibi konular DGS sorularının ana dağılımını oluşturmaktadır.

Matematik konuları arasında temel kavramlar, basamak kavramı, bölme ve bölünebilme kuralları, EBOB-EKOK, 1. Dereceden denklemler, rasyonel sayılar, üslü sayılar, köklü sayılar, çarpanlara ayırma, basit eşitsizlik, mutlak değer, orantı ve kümeler gibi konular yer almakta. Sözel sınavda ise sözcükte anlam, cümlede anlam, anlatım biçimleri ve sözel mantık konuları ağırlıklı olarak sorulmaktadır.

DGS puan hesaplama nasıl yapılır?

DGS puanının hesaplanması adayların testlerden aldığı puanlar, sayısal ve sözel standart puanlar ve ön lisans başarı puanı (ÖBP) kullanılarak gerçekleştirilir.

DGS puanının hesaplanması aşağıdaki şekildedir:

• Adayın testlerden aldığı puanlardan (sözel ve sayısal test puanları) standart puanlar hesaplanır.
• Adayın önlisans öğrenimi sırasındaki akademik ortalaması kullanılarak önlisans başarı puanı hesaplanır.
• Standart puanlar ve önlisans başarı puanı belirli ağırlıklara göre çarpılır.
• Çarpımların toplamı adayın ham DGS puanını verir.
• Ham puan üniversite ve alana göre sıralamaya tabi tutulur.
• Adayın hangi yüzdelik dilimde olduğu tespit edilir.
• Yüzdelik dilime karşılık gelen DGS puanı adayın nihai DGS puanı olur.

Örnek:

• Adayın sözel test standart puanı: 70
• Sayısal test standart puanı: 90
• Önlisans başarı puanı: 85
• 70 x 0.75 = 52.5
• 90 x 0.25 = 22.5
• 52.5 + 22.5 + 85 = 160 (ham puan)

Aday bu puana göre sıralamaya girer ve 160 puan yüzdelik dilimde nihai DGS puanı olarak 330 gelirse, adayın DGS puanı 330 olur.

Böylece hem test puanları hem önlisans başarısı DGS puanını etkiler. Puan yükseldikçe lisans yerleştirme şansı artar.

DGS sınavı geçerlilik süresi ne kadardır?

DGS puanının geçerlilik süresi sınırlıdır. DGS puanı, açıklandığı tarihten itibaren sadece o yıl için geçerlidir.

Örneğin 2023 yılında girilen DGS'sinde alınan puan, sadece 2023 yılı içinde geçerlidir. 2024 DGS'si için bu puan geçersiz sayılır. Yerleşme için yeterli puan alamayan adaylar ertesi yıl  yeniden DGS'ye girmesi gerekir.

DGS tercihleri ve yerleştirme süreci

Adaylar, sınav puanlarını öğrendikten sonra tercih işlemlerini ne zaman ve nasıl yapacaklarını öğrenmek için ÖSYM'nin http://www.osym.gov.tr internet adresini ziyaret etmelidirler. Yükseköğretim lisans programları tercihlerini yaparken, adayların tercih süresince ÖSYM'nin internet adresinde yayımlanan Tercih Kılavuzu'ndaki tablolardan yararlanmaları gerekmektedir. Tercihlerin doğru bir şekilde yapılabilmesi için öncelikle ÖSYM nin yayımladığı tabloları dikkatlice incelenmesi gerekmektedir. Bu tablolarda mezun olunan veya olunacak olan ön lisans alanıyla uyumlu olan lisans programlarının hangi alanlardan tercih edilebileceği 
 ve dikey geçiş yapılabilecek lisans programlarının kodlarını, adlarını, kontenjanlarını, puan türünü, öğretim süresini ve varsa koşullarını . belirtilmektedir. 

Adaylar tercih etmek istedikleri lisans programlarının koşul ve açıklamalarını dikkatlice incelemeli ve tercihlerini sonlandırmadan önce bu koşullara uygun olup olmadığını kontrol etmelidir. Uygun olmayan programlar tercih edilmemelidir. Adayın koşullara uymadığı halde tercih ettiği ve yerleştiği programla ilgili sorunlar ortaya çıkarsa, bunun sorumluluğu adaya aittir.

Yerleştirme işleminde, yeterli puana sahip olmanın yanı sıra tercih sırasının da önemi bulunmaktadır. Bu nedenle, tercihler yapılırken eğitim almak istenen programların en çok istenileninden başlayarak sıralanması önerilir.

Adaylar dikey geçiş yapmak istedikleri yükseköğretim lisans programlarını istek sırasına göre ilgili alana yazacaklardır. Bir aday, mezun olduğu alana uygun koşulları karşılamak şartıyla lisans programlarından en fazla 30 tercih yapabilecektir. Tüm tercihleri kullanmak zorunlu değildir.

Tercih işlemini tamamladıktan sonra adayların, tercihlerinin ÖSYM'ye ulaştığından emin olmaları için ekranda "2023-DGS Tercihleriniz ÖSYM'ye bildirilmiştir." ifadesini görmeleri gerekmektedir. Tercih bildirim işlemini tamamlayan adaylar, "Tercih Süresi" içerisinde https://ais.osym.gov.tr internet adresinden tercihlerinde değişiklik yapma imkanına sahiptirler.

Tercihlerinde değişiklik yapmak isteyen adaylar, bu işlemi elektronik ortamda gerçekleştireceklerdir. Tercih iptali yapılmamaktadır ve tercihlerin kısmen ya da tamamen iptalini içeren dilekçeler ÖSYM tarafından işleme alınmamaktadır. Tercih süresi tamamlandıktan sonra tercihlerde herhangi bir değişiklik yapılamaz.

Adaylar, tercih işlemini tamamladıktan sonra "Tercih Süresi" içerisinde https://ais.osym.gov.tr internet adresinden tercih bilgilerini kontrol etmeli ve tercih listesini yazdırarak saklamalıdır.

DGS Sınavının  Avantajları Nelerdir?

Lisans Programlarına Geçiş: DGS, öğrencilere önlisans programlarını bitirdikten sonra lisans programlarına geçiş imkanı sağlar. Bu sayede öğrenciler, lisans düzeyinde daha ileri bir eğitim alabilir ve kariyerlerini geliştirebilirler.

Zaman ve Maliyet Tasarrufu: DGS, öğrencilere lisans programlarına direkt olarak geçiş imkanı sunduğu için zaman tasarrufu sağlar. Öğrenciler, bir önlisans programını bitirdikten sonra tekrar üniversiteye girmek yerine DGS'ye girerek lisans programına başlayabilirler. Bu da hem zaman hem de maliyet açısından avantaj sağlar.

Rekabet Avantajı: DGS'ye katılarak başarılı olan öğrenciler, lisans programlarına yerleşirken diğer adaylara göre rekabet avantajı elde ederler. DGS sınavı, öğrencilerin önlisans döneminde edindikleri bilgi ve becerileri ölçerken aynı zamanda genel yetenek ve akademik başarıyı da değerlendirir. Başarılı olan öğrenciler, tercih ettikleri lisans programlarına yerleşme şansını artırırlar.

Kariyer Fırsatları: DGS'yi başarıyla tamamlayan öğrenciler, lisans diplomasına sahip olacakları için daha geniş kariyer fırsatlarına sahip olurlar. Lisans düzeyinde eğitim almış olmak, işverenler tarafından değerli görülür ve iş başvurularında avantaj sağlar.

Akademik Gelişim: DGS sınavı, öğrencilerin akademik seviyelerini ölçer ve lisans düzeyinde daha ileri seviyede eğitim almaya uygun olup olmadıklarını değerlendirir. Bu sayede öğrenciler, kendilerini akademik olarak geliştirme fırsatı bulurlar.

Bu nedenlerden dolayı, DGS sınavı önlisans mezunları için önemli bir fırsat sunar ve lisans düzeyindeki eğitimlerine devam etmelerini sağlar. Ancak DGS sınavı sadece bir geçiş sınavıdır ve başarıyı garantilemez. Öğrencilerin, sınava iyi bir şekilde hazırlanmaları ve tercih ettikleri lisans programları için gereken diğer koşulları da yerine getirmeleri önemlidir.

DGS sınavına nasıl çalışılır?

Sınavın Formatını ve Müfredatını Anlayın: Öncelikle, DGS sınavının nasıl yapılandırıldığını ve hangi konuları kapsadığını anlamak önemlidir. Sınavda hangi derslerin yer aldığını ve her bir dersin ağırlığını bilmek, çalışma planınızı oluşturmanıza yardımcı olacaktır.

Çalışma Programı Oluşturun: DGS'ye hazırlanmak için düzenli bir çalışma programı oluşturun. Programınızda her bir ders için yeterli zaman ayırın ve konuları aşamalı bir şekilde öğrenmeye çalışın. Planınızı uygulamak için kendinize hedefler belirleyin ve zamanınızı verimli bir şekilde kullanmaya çalışın.

Kaynaklar ve Materyaller Edinin: DGS'ye hazırlanmak için çeşitli kaynaklar ve materyaller kullanabilirsiniz. DGS için özel olarak hazırlanmış kitaplar, deneme sınavları, çözümlü soru bankaları ve online kaynaklar faydalı olabilir. Bu materyalleri seçerken güvenilir ve kaliteli olanları tercih etmeye özen gösterin.

Konuları Öğrenin ve Anlayın: Her bir dersin müfredatını kapsamlı bir şekilde çalışın. Konuları öğrenirken notlar almak, kavramları anlamak için soru çözmek ve örnekler üzerinde pratik yapmak faydalı olacaktır. Konuları anladığınızdan emin olun ve eksik olduğunuz alanlara odaklanın.

Soru Çözümü Yapın: DGS'ye hazırlık sürecinde bol miktarda soru çözmek oldukça önemlidir. Soruları çözerken zamanı doğru bir şekilde kullanmayı öğrenin ve yanlış yaptığınız soruları analiz edin. Hatalarınızdan ders çıkarın ve aynı türden soruları tekrar etmeye çalışın.

Deneme Sınavlarına Katılın: DGS deneme sınavları, gerçek sınav deneyimini yaşamanıza ve sınav stresiyle başa çıkmanıza yardımcı olacaktır. Deneme sınavları, zamanlama becerilerinizi geliştirmenize, eksik olduğunuz konuları tespit etmenize ve sınav stratejilerinizi uygulamanıza olanak tanır.

Motivasyonunuzu Yüksek Tutun: DGS'ye hazırlık süreci bazen zorlu olabilir, bu nedenle motivasyonunuzu yüksek tutmaya çalışın. Kendinize küçük hedefler belirleyin ve başarılarınızı kutlayın. Ayrıca düzenli bir dinlenme programı yaparak ve sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürerek enerjinizi ve odaklanma yeteneğinizi koruyun.

Zamanı İyi Yönetin: DGS'ye hazırlık süreci boyunca zamanınızı iyi yönetmek çok önemlidir. Çalışma programınıza sadık kalın ve gereksiz zaman kayıplarından kaçının. Düzenli aralıklarla molalar verin ve dinlenmeye zaman ayırın, bu da sınav performansınızı artırabilir.

Unutmayın, herkesin çalışma yöntemi farklı olabilir. Kendinize en uygun olanı bulmak için deneme yanılma yapabilir ve kendinizi geliştirebilirsiniz. Sabırlı olun, düzenli çalışın ve kendinize güvenin.